COMMISSIE VOOR BOEKHOUDKUNDIGE NORMEN
CBN-advies C101 – Resultaat uit de verkoop van deelnemingen
Een in de consolidatie opgenomen onderneming verwezenlijkt een meerwaarde bij de verkoop, buiten de groep, van een deelneming in een dochteronderneming, waardoor deze laatste al of niet buiten de Consolidatie valt.
Volgens de in het besluit vastgelegde regels is de winst die de betrokken dochteronderneming na de verwerving van de controle heeft verwezenlijkt, in het geconsolideerde resultaat opgenomen, na aftrek van het aandeel van derden.
Aan de Commissie werd de vraag gesteld of in de geconsolideerde jaarrekening deze meerwaarde gecorrigeerd moet worden ten belope van het resultaat van de dochteronderneming dat er vroeger werd in opgenomen.
Het antwoord is bevestigend: het aandeel in de winst moet naar verhouding van de gerealiseerde deelneming worden afgetrokken van het in de geconsolideerde resultatenrekening uitgedrukte resultaat uit de verkoop van deze deelneming.
Ter verduidelijking volgt hierna een voorbeeld: Het eigen vermogen van onderneming D is vertegenwoordigd door 100 aandelen van 1.000 nominaal en evolueert als volgt:
Kapitaal | Reserves | Winst | Totaal eigen vermogen | |
1990 | 100.000 | 10.000 | 1.000 | 111.000 |
1991 | 100.000 | 11.000 | 5.000 | 116.000 |
1992 | 100.000 | 16.000 | 10.000 | 126.000 |
Het aandelenbezit van M in onderneming D evolueert als volgt:
- 31.12.1990: bezit van 15% in D voor aanschaffingswaarde 15.000; op deze aandelen werd bij de oprichting ingeschreven.
- 01.07.1991: aankoop door M van 60% in D voor 70.000. De intrinsieke waarde van deze aandelen is 68.100 op 1 juli 1991.
- 01.03.1992: verkoop door M van 70% in D voor 100.000 aan een vennootschap buiten de consolidatie.
verkoopprijs | 100.000 |
gemiddelde aanschaffingsprijs (15.000 + 70.000) x 70/75 = | 79.333 |
gemiddelde aanschaffingsprijs | 20.667 |
Balans van de moeder
31.12.90 | |||
---|---|---|---|
Aandelen D | 15.000 | Kapitaal | 15.000 |
Aankoop 60% → Belang 75% (01/07/91) | |||
---|---|---|---|
Aandelen D | 85.000 | Kapitaal | 85.000 |
31.12.91 | |||
---|---|---|---|
Aandelen D | 85.000 | Kapitaal | 85.000 |
Verkoop van 70% (01/03/92) | |||
---|---|---|---|
Aandelen D | 5.667 | Kapitaal | 85.000 |
Kas | 100.000 | Winst | 20.667 |
105.667 | 105.667 |
Balans van de dochter
31.12.90 | |||
---|---|---|---|
Kas | 111.000 | Kapitaal | 100.000 |
Winst | 1.000 | ||
Reserves | 10.000 | ||
111.000 |
Aankoop 60% → Belang 75% (01/07/91) | |||
---|---|---|---|
Kas | 113.500 | Kapitaal | 100.000 |
Winst | 2.500 | ||
Reserves | 11.000 | ||
113.500 |
31.12.91 | |||
---|---|---|---|
Kas | 116.000 | Kapitaal | 100.000 |
Winst1 | 2.500 | ||
Winst2 | 2.500 | ||
Reserves | 11.000 | ||
116.000 |
D is geen dochter meer | |||
---|---|---|---|
Geconsolideerde balans
31.12.90 | |||
---|---|---|---|
/ | / |
Aankoop 60% → Belang 75% (01/07/91) | |||
---|---|---|---|
Kas | 113.500 | Kapitaal | 85.000 |
Derden | 28.375 | ||
Consolidatieverschil | 125 | ||
113.500 |
31.12.91 | |||
---|---|---|---|
Kas | 116.000 | Kapitaal | 85.000 |
Derden | 29.000 | ||
Consolidatieverschil | 125 | ||
Winst Gr (2.500 x 75%) | 1.875 | ||
116.000 |
Geconsolideerd na correctie | |||
---|---|---|---|
Aandelen D | 5.792 | Kapitaal | 85.000 |
Kas | 100.000 | Winst Gr | 1.8753 |
Winst | 18.9174 | ||
105.792 | 105.792 |
Geconsolideerde boekwaarde van de deelneming | Consolidatierechtzetting 1992 | ||||
70/75 | 5/75 | ||||
Kostprijs | 85.000 | 79.333 | 5.667 | Debet aandelen D | 125 |
Deel in de winst na de verwerving van de controle | 1.875 |
1.750 |
125 |
Debet winst van het boekjaar | 1.750 |
Boekwaarde (exclusief de negatieve goodwill) |
86.875 |
81.083 |
|
Credit reserves voorgaande jaren | 1.875 |
Verkoop tegen | 100.000 | ||||
Verwezenlijkte meerwaarde (consolidatie) | 18.917 |
Winst van het boekjaar vóór correctie | 20.667(100.000 - 79.333) |
consolidatierechtzetting | - 1.750 |
Winst van het boekjaar (geconsolideerd) | 18.917 |
Noten:
Het effect is dat het consolidatieverschil van 125:
- ten belope van 125 x 70/75 = 117 gerealiseerd is en begrepen is in het winstcijfer van het boekjaar (18.917).
- ten belope van 125 x 5/75 = 8 als niet-gerealiseerd wordt beschouwd (boekwaarde aandelen D alleen gecorrigeerd voor deel in de winst na verwerving van de controle).
- 1Winst vóór de verwerving van de controle.
- 2Winst na de verwerving van de controle.
- 3Het bedrag van 1.875 is in de consolidatie een winst van 1991 en dient derhalve in mindering te komen van het geconsolideerde resultaat van 1992.
- 4Het bedrag van 1.875 is in de consolidatie een winst van 1991 en dient derhalve in mindering te komen van het geconsolideerde resultaat van 1992.