COMMISSIE VOOR BOEKHOUDKUNDIGE NORMEN

CBN-advies 2010/18 - Subsidies en schenkingen vanuit het oogpunt van de verstrekkende vereniging of stichting

Advies van 10 november 2010

Verenigingen en stichtingen verkrijgen dikwijls geldmiddelen en goederen om niet met het oog op het realiseren van bepaalde vormen van dienstverlening of het uitvoeren van bepaalde programma’s. Dergelijke subsidies en schenkingen worden vaak toegekend door andere verenigingen en stichtingen1 . 

Dit advies behandelt de boekhoudkundige verwerking van subsidies en schenkingen in hoofde van de toekennende vereniging of stichting. 

De Commissie spreekt zich niet uit over de mogelijke verschuldigdheid van btw die uit deze subsidies of schenkingen kan voortvloeien.

Subsidies 

Subsidies in contanten

Een vereniging of stichting die aan een andere vereniging of stichting een subsidie in contanten toekent, dient deze subsidie als een bedrijfskost te boeken.

Voorbeeld 1

Een stichting kent aan een andere stichting een subsidie van 30.000 euro toe onder de voorwaarde dat de vereniging een bestelwagen moet aanschaffen met dit geld.

6431	Schenkingen met terugnemingsrecht			30.000
	aan	550	Kredietinstellingen: rekeningen-courant		30.000

Subsidies in natura

Een vereniging of stichting kan ook subsidies in natura toekennen aan een andere vereniging of stichting. Deze subsidies dienen als een bedrijfskost geboekt te worden bij de verstrekkende vereniging of stichting wanneer het activa betreft die voorheen waren opgenomen in hun balans. In de andere gevallen, dient, indien een correcte informering van derden dit vereist, een passende vermelding in de toelichting te worden opgenomen.

Voorbeeld 2

Een vereniging behartigt, naast haar eigen secretariaat, kosteloos het secretariaat van een andere vereniging.

Stel dat in het secretariaat enkel vrijwilligers aan het werk zijn. Deze terbeschikkingstelling dient niet geboekt te worden, aangezien de prestaties van de vrijwilligers niet in de balans van de verstrekkende vereniging of stichting voorkomen.

Indien in het secretariaat van de vereniging bedienden aan het werk zijn, dan wordt dit loon volledig ten laste genomen door de vereniging wie ze in dienst heeft. Deze vereniging dient geen bijkomende boeking te doen, indien haar bedienden eveneneens het secretariaat van een andere vereniging behartigen. 

Deze gratis verstrekte dienst dient wel in de toelichting vermeld te worden.

Schenkingen zonder terugnemingsrecht

Schenkingen in contanten

Een vereniging of stichting die aan een andere vereniging of stichting een schenking in contanten toekent, dient deze schenking als een bedrijfskost te boeken.

Voorbeeld 3

Een vereniging schenkt aan een andere vereniging 500 euro.

6432	Schenkingen zonder terugnemingsrecht			500
	aan	550	Kredietinstellingen: rekeningen-courant		500

Schenkingen in natura

Deze schenkingen dienen als een bedrijfskost geboekt te worden bij de verstrekkende vereniging of stichting wanneer het activa betreft die voorheen waren opgenomen in hun balans. In de andere gevallen, dient desgevallend een passende vermelding in de toelichting te worden opgenomen.

Voorbeeld 4

Een vereniging schenkt alle voedingsmiddelen die dicht bij de vervaldag nog niet verbruikt zijn en voor haar geen waarde meer hebben, aan een andere vereniging die dit voedsel zal uitdelen aan minderbegoeden.

Op het moment dat de vereniging de nog niet-verbruikte voedingsmiddelen wegschenkt, dient geen bijkomende boeking te gebeuren, aangezien deze voedingsmiddelen bij aankoop reeds volledig in kosten werden genomen. Indien het regelmatig wegschenken van niet-verbruikte voedingsmiddelen een belangrijk aspect is van de werking van de vereniging, dan raadt de Commissie aan dit in de toelichting te vermelden.

Voorbeeld 5

Een vereniging schenkt haar computers aan een andere vereniging, aangezien zij nieuwe computers gekocht heeft. De weggeschonken computers hadden nog een boekwaarde van 500 euro. 

6432	Schenkingen zonder terugnemingsrecht			500
	aan	231	Installaties, machines en uitrusting die volle eigendom zijn van de vereniging		500

Indien de werkelijke waarde van de weggeschonken computers hoger zou liggen, dan kan deze schenking voor ten hoogste de boekwaarde in rekening 6432 geboekt worden.

Stel dat de werkelijke waarde van de computers daarentegen slechts 300 euro zou bedragen, dan mag de vereniging een minderwaarde op de realisatie van het vast actief boeken.

6432	Schenkingen zonder terugnemingsrecht			300
663	Minderwaarden op de realisatie van vaste activa			200
	aan	231	Installaties, machines en uitrusting die volle eigendom zijn van de vereniging		500

Schenkingen met terugnemingsrecht

Verenigingen kunnen aan hun schenking een “terugnemingsrecht” koppelen. Indien de vereniging aan wie de schenking werd gedaan deze schenking niet aanwendt voor het doel waarvoor het werd geschonken, kan de vereniging de schenking terugvorderen.

Voorbeeld 6

Een vereniging schenkt aan een andere vereniging 300.000 euro met als voorwaarde dat zij met deze som een stuk grond moet aankopen. 

Op het ogenblik van de schenking dient de volgende boeking te gebeuren:

6431	Schenkingen met terugnemingsrecht			300.000
	aan	550	Kredietinstellingen: rekeningen-courant		300.000

Stel dat de begunstigde vereniging de ontvangen som niet aanwendt voor de aankoop van een stuk grond, dan zal de verstrekkende vereniging de schenking terugvorderen: 

416	Diverse vorderingen			300.000
	aan	764	Overige uitzonderlijke opbrengsten		300.000

Op het moment dat de vereniging deze som terugkrijgt, dient zij de volgende boeking te verrichten:

550	Kredietinstellingen: rekeningen-courant			300.000
	aan	416	Diverse vorderingen		300.000

• 1Zie CBN-advies 2010/16 “Boekhoudkundige verwerking van subsidies, schenkingen en legaten, toegekend in contanten, in de jaarrekening van begunstigde grote en zeer grote verenigingen en stichtingen” en CBN-advies 2010/17 “Boekhoudkundige verwerking van subsidies, schenkingen en legaten in natura in de jaarrekening van begunstige grote en zeer grote verenigingen en stichtingen”.