CBN-advies 164 - Passende boekhoudkundige verwerking van de tegenwaarde van participatiecertificaten CPC's

Aan de Commissie werd gevraagd hoe de tegenwaarde van het onlangs gecreëerde instrument, het participatiecertificaat, verkort "CPC" genaamd, boekhoudkundig moet worden verwerkt. 

Dit tot nog toe weinig gebruikte instrument heeft een aantal specifieke kenmerken. In het geval dat aan de Commissie werd voorgelegd, wordt het CPC in juridisch opzicht beschouwd als een effect dat het kapitaal niet vertegenwoordigt, als een winstbewijs dat is uitgegeven tegen contanten, zonder stemrecht, met als compensatie voor de houders een reeks voordelen en met behoud van dezelfde geldelijke rechten als aan een gewoon aandeel zijn verbonden (dividenden en opbrengsten uit de vereffening). 

In de eerste plaats heeft de Commissie erop gewezen dat zij zich niet hoorde uit te spreken over de geldigheid van de betrokken verrichting noch de vrijelijk door de betrokken partijen verwezenlijkte verrichting moest herkwalificeren; bijgevolg diende zij uit te gaan van de kwalificatie die de partijen aan de verrichting geven - voor zover die niet indruist tegen haar eigenlijke opzet - om uit te maken hoe die op passende wijze moet worden verwerkt. 

Vervolgens heeft zij vastgesteld dat, zolang de tegenwaarde van de CPC's waarop de vraag betrekking had niet in achtergestelde obligaties is omgezet, deze tegenwaarde kan worden beschouwd als een bestanddeel van het eigen vermogen. 

CPC's worden immers beschouwd als winstbewijzen. 

De meeste auteurs zijn van oordeel dat de houders van winstbewijzen moeten worden beschouwd als vennoot en niet als schuldeiser van de vennootschap. 

De Commissie is overigens van oordeel dat CPC's, zelfs al vertonen zij inderdaad de reeds genoemde specifieke kenmerken, daarom nog niet kunnen worden gelijkgesteld met schulden van de emittent. 

De Commissie meende dan ook dat de tegenwaarde van de CPC's in een bijkomende eigen-vermogenspost moest worden opgenomen, met de nodige uitleg van de opening van deze post in de toelichting. 

Bij omzetting van CPC's in achtergestelde obligaties moet de tegenwaarde in de post Niet-converteerbare achtergestelde leningen worden opgenomen, rekening houdend met de vervaldag van de obligaties.